Amerikada Yeni Hobiler Edinme Zamanı
Amerika’daki sosyal güvenlik sistemi Türkiye ve Avrupa Birliği ülkelerinden farklı bir sosyal güvenlik sistemi bulunmaktadır. Genelde insanların pek de çalışmayı sevmediği Amerika’da emekli sayısının az olduğu sanılmaktadır. Bunun sebeplerinden biri de kültürel temellerdir. Türkiye’den de bildiğimiz gibi emeklilik oldukça önemlidir.
Amerika’da gelir elde etme yöntemleri Türkiye’de olduğundan çok daha farklıdır. Bu sebepten dolayı emeklilik anlayışı da çok farklıdır. Yani Amerika’da insanlar emekliliklerine bel bağlayıp yaşamamaktadırlar. Fakat doğal olarak ödedikleri primlerin karşılıklarını emekli hakkı kazandıklarında geri almaktadırlar. Amerika’da emekliliğin hak edilebilmesi için bir puan sistemi vardır.
Puan Sistemi
Amerika’daki emeklilik sistemlerinde emekliliğin hak edilebilmesi için 40 puan biriktirilmesi gerekmektedir. Bu da yılda en fazla 4 puan alarak elde edilebilecek bir puandır. Aslında bu açıdan bakıldığında Amerikalılar emekli olmak için yıllarca çalışmak zorunda değildir. Puanlama sistemini daha iyi açıklamak gerekirse on yıl çalışan kişi bir yılda en az 5 bin 640 $ kazanç sağlıyorsa ve bu kazanç üzerinden sosyal güvenlik vergisi ödüyorsa 4 puan almaktadır. Eğer kişi 5 bin 640 $ ‘dan az kazanç sağlıyorsa kazandığı her 1500 $ için 1 puan almaktadır. Ödenen bu rakamlarla on yıllık bir çalışmayla 65 yaşını geçen biri en düşük seviyeden emekli olunabilir.
Amerika’da yasal olarak çalışanlar ve sigortalı çalışanlar emekli olabilir. Emekli olabilmek için sosyal güvenlik numarasına ihtiyaç vardır. Eğer kişinin sosyal güvenlik numarası yoksa kişi yasal olarak çalışmazlar. Yasal çalışma izni olmayanlar da herhangi bir sosyal güvenceye sahip olamazlar. Dolayısıyla da hiç prim ödememiş ve yasal olarak çalışma iznine sahip olmadan çalışanlar emekli olma hakkına sahip olamazlar.
Emekli Maaşları
Amerika’da emekli maaşları çalışılan işe, ödenen prime ve çalışma süresine göre değişmektedir. Çalışmayı çok sevmeyen ve erken emekli olmak isteyen kişiler için emeklilik yaşı 62’dir. Fakat 67 yaşından önce emekli olmak isteyenlere maaşlarında bazı kesintiler yapılmaktadır. Daha fazla çalışanlar için ise emeklilik maaşlarında bazı artırımlar yapılmaktadır. Örnek verecek olursak en düşük emeklilik maaşı 850 $’dan başlarken alınan primler ve maaş artırımları ile bu rakam 3 bin 100 $’a kadar çıkabilmektedir. Emekli maaşları da asgari ücret gibi yıllık enflasyon ve alım gücüne göre değişkenlik gösterebilmektedir.
Emeklilik Planları
Amerika’da birden fazla emeklilik planları bulunmaktadır. Çalışanlar genellikle bu planlardan birini seçmektedir. Çalışanlar emeklilik planlarını seçerken genellikle gelecekteki hedeflerine göre seçmektedirler. Emekli olmak istedikleri yaş, emeklilikten sonra yaşamak istedikleri yer ve çalıştıkları iş bu seçimde etkili faktörlerdendir. Emeklilik planları, kazançların nasıl belirlendiğine bağlı olarak tanımlanmış kazanç planları veya tanımlanmış katkı planlarına olarak sınıflandırılır. Bunlardan tanımlanmış kazanç planında, kazançlar tipik olarak nihai ödemeyi ve bir işverenle olan hizmeti etkileyen sabit bir formül kullanılarak hesaplanmaktadır.
Ödemeler, özellikle plana tahsis edilmiş bir güven fonundan yapılmaktadır. Her katılımcı için ayrı bir hesap mevcut değildir. Buna karşın diğer bir plan olan tanımlanmış katkı planında her katılımcının kendi hesabı bulunmaktadır. Katılımcının yararı, hesaba katkıda bulunulan para miktarına ve hesaba katkıda bulunan fonlarla satın alınan yatırımlara bağlıdır. Bazı emeklilik planları ise hem tanımlanmış kazanç hem de tanımlanmış katkı planlarının özelliklerini birleştirir. Nakit denge planı bu birleşim planlarına örnektir.
İç Gelir Yasası
İç Gelir Yasası’nda tanımı yapılmış bir şekilde tanımlanmış katkı planı, her katılımcı için ayrı bir hesaba sahip, işveren tarafından desteklenen bir plandır. Böyle bir plandan elde edilen kazanç yalnızca bireysel bir hesaba yatırılan katkılara ve bu fonlardaki yatırım kazançlarına, kayıp ve gider ücretleri düşüldükten sonra atfedilebilir. Katkılar yatırılır ve yatırımın getirileri kişinin hesabına yatırılır veya hesaptan düşülür. Emeklilikten sonra, katılımcının hesabı, genellikle bir yıllık ödeme satın alarak emeklilik kazançları sağlamak için kullanılır.
Tanımlı katkı planları son yıllarda daha yaygın hale gelmiş ve özel sektörde baskın emeklilik planı haline gelmiştir. Amerika Birleşik Devletleri’ndeki tanımlanmış emeklilik planlarının sayısı gittikçe azalmaktadır. Bunun sebebi ise daha fazla işverenin emeklilik fon planlarını dondurarak ve bunun yerine tanımlanmış bir katkı planı sunarak kaçınabilecekleri bir finansal risk olarak görmektedir. Tanımlanmış katkı planlarına örnek olarak bireysel emeklilik hesabı(IRA), 401(k) ve kar paylaşım planları dâhildir. Bu tür planlarda, emeklilik planındaki fonların tahsis edildiği yatırım türlerini seçmek katılımcıların sorumluluğundadır.
Bu, az sayıda önceden belirlenmiş yatırım fonundan birini seçmekten, bireysel hisse senetlerini veya diğer menkul kıymetleri seçmeye kadar değişebilir. Kendi kendini yöneten emeklilik planlarının büyük birçoğu belirli vergi avantajları ile düzenlenmektedir. Bu tür yatırımların getirileri yatırımcı emeklilik yaşını doldurmadan hesaptan çekilemez ancak emeklilik yaşından önce çekilmek istenirse ceza ödenmek zorundadır.
Kazanç Planları
ABD’de yaygın olarak emekli maaşı olarak anılan tanımlanmış bir kazanç planı, planın sponsoru tarafından belirlenen bir formülü kullanarak bir güven fonundan sağlanan kazançları öder. Daha açıklayıcı olmak gerekirse, seçilen plan emeklilikte ödenecek kazancı tanımlar. Tanımlanmış kazancın yasal olarak tanımı, tanımlanmış katkı payı olmayan ve dolayısıyla bireysel hesapları olmayan tüm emeklilik planlarını kapsamaktadır. Bu her şeyi yakalama tanımı mahkemeler tarafından nakit dengesi planları ve emeklilik öz sermaye planları gibi bazı kombine emeklilik planlarını kapsayacak şekilde yorumlanırken, büyük işletmeler veya devlet kurumları tarafından sunulan çoğu emeklilik planı, nihai ortalama ödeme planlarıdır.
Aylık ödenek, çalışılan yıl sayısı ile üyenin emeklilikteki maaşının çarpımı ile gerçekleşme oranı olarak bilinen bir faktöre eşittir. Asgari olarak, gelirler normal olarak, bekârlar için Bekâr Ömür Geliri veya evli kişiler için Nitelikli Ortak ve Hayatta Kalma Geliri olarak ödenmektedir. Her ikisi de normal emeklilik yaşında ödenmektedir ve bu yaş genellikle 65’tir. Diğer ödeme yöntemlerinden biri olan toplu ödeme ve diğerleri toplu ödeme şeklinde yapılabilir ancak zorunlu değildir.
Karma Emeklilik Planları
Karma planlar, tanımlanmış kazanç ve tanımlanmış katkı planının özelliklerini birleştirmektedir. Genel olarak, vergi, muhasebe ve düzenleyici amaçlar için tanımlanmış kazanç planları olarak kabul edilmektedirler. Tanımlanmış gelir planlarında olduğu gibi, yatırım riski büyük ölçüde plan sponsora aittir.
Tanımlanmış katkı sisteminde olduğu gibi, planın getirileri, kavramsal bir hesap bakiyesi cinsinden ifade edilir ve genellikle çalışma hayatı sona erdikten sonra nakit olarak ödenmektedir. Bu özellikler, onları geleneksel tanımlanmış kazanç planlarından daha taşınabilir ve belki de son derece hareketli bir işgücü için daha makul bir hale getirmektedir. Tipik bir karma plan, çalışanın kavramsal hesap bakiyesinin belirli bir faiz oranı ve yıllık işveren katkısı ile büyüdüğü nakit dengesi planıdır.
Tanımlanmış kazanç planı avukatları, her çalışanın yatırım portföyünü, eğer varsa ne kadar katkıda bulunacağının seçimi de dâhil olmak üzere, kendi bireysel ihtiyaçlarına ve mali durumuna göre uyarlama şansına sahip olduğunu belirtmektedir. Bununla birlikte, diğerleri, bu belirgin avantajların, doğru yatırım araçlarını seçme konusunda finansal bilgiye sahip olmayabilecek veya gönüllü olarak hesaplarına para yatırma disiplinine sahip olmayabilecek bazı çalışanları da engelleyebileceğini belirtmektedirler.
Özel emeklilik aynı zamanda eyaletten eyalete değişiklik göstermektedir. Bununla beraber çalışılan firma da emeklilik üzerinde etkilidir. Daha önce de belirtildiği gibi maaşın belirli bir kısmı çalışanın kararıyla emeklilik fonuna aktarılmaktadır. Çalışılan firma da belirli bir yüzdeye kadar bu fona para aktarımı yapabilir. Fona aktarılan bu para ister nakit olarak bankada tutulabilir istenirse de hisse senedi alınarak yatırım yapılabilir.
Emeklilik fonları için portföyü kontrol edecek alanında uzman biri işe alınabilir. Verilen talimatlara göre fonda bulunan para uzman tarafından kontrol edilir. Risk almak istenmiyorsa küçük çapta yatırımlar yapılabilir. Ayrıca meslek grupları kendi çalıştığı kurumlarda da fonlar oluşturabilirler. Kişiler bu fonlara aktardıkları parayı ister fondan çıkmak kaydıyla çekebilir, tutabilir ya da oluşturulan mesleki fondan emekli olunabilir. Buna ek olarak Amerikan sosyal güvenlik kurumundan da emekli olunabilir.
Bu tarz konularda daha fazla bilgi edinmek için buraya tıklayıp yazılarımıza göz atabilirsiniz.
#emeklilikpuanı #emeklimaaşları #bekarömürgeliri #emeklilikplanı #Amerikadaemeklilik #emeklilikfonları #nitelikliortakvehayattakalmageliri #sosyalgüvenliknumarası #içgeliryasası