Günlük Alışkanlıkların Getirileri: En sık rastlanan hastalıkları
Geçmişten günümüze dünya üzerinde birçok hastalık görülmüştür. Bu hastalıklar ilk çıktıkları zaman ölümcül olsa da zamanla insan vücudu bu hastalıkları bağışıklıkla ölüm riskini düşürmüştür. Bu hastalıklar kimi zaman viral bir enfeksiyon neticesinde kimi zaman da bakteri kaynaklı hastalıklar olmuştur. Fakat günümüzdeki hastalıkların sebebi geçmiştekine göre çok farklı sebeplerden kaynaklanmaktadır.
Artık günümüzdeki hastalıkların birçok sebebi günlük yaşantımıza bağlıdır dersek çok da yanılmış olmayız. Günlük yaşantıda sahip olunan beslenme alışkanlıkları, sigara ve alkol gibi bağımlılık yapan madde kullanımları, globalleşen dünyada büyüyen stres faktörleri, insanların sahip olduğu pek çok hastalığa sebep olmaktadır. Bu duruma verilebilecek en iyi örneklerden biri ise Amerikan yaşam tarzıdır.
Obezite
Özellikle yanlış beslenme alışkanlıklarından kaynaklanan obezite sorunu, Amerika’da en yaygın görülen sağlık sorunlarından biridir. Obeziteye sebep olan tüm etkenlerin tam olarak bilinmemesiyle beraber, en büyük etken dengesiz ve düzensiz beslenme olsa da, bununla birlikte yeterli düzeyde fiziksel aktivite yapılmaması da obezite sebeplerindendir. Fast food tüketiminin revaçta olduğu Amerika’da da yalnızca 1 yılda bile obezite oranı çok artış göstermiştir.
2019 yılı raporlarına göre her 100 kişiden 39’u obezken, 2020 yılında her 100 kişiden 42’si obezdir. Amerika’nın nüfusu göz önüne alındığında bu rakam çok yüksektir. Dolayısıyla Amerika’da en yaygın görülen sağlık sorunları listesinin en başlarında obezite bulunmaktadır. Yaş fark etmeksizin, her yaşta görülen obezite sorunu günlük yaşamı çok fazla etkilemektedir. Aynı zamanda bu sağlık problemi, başka hastalıkların da sebebi olabilmektedir. Diğer konuşulacak olan neredeyse tüm hastalıkların başlıca sebeplerinden biri de obezite olacaktır.
Diyabet
Amerika’da yaygın olarak görülen hastalıklardan bir diğeri diyabettir. Öyle ki 2020 araştırmalarına göre, Amerika’da her 10 kişiden neredeyse 2 si diyabet hastalığına sahiptir. Bu hastalığın ortaya çıkışında pek çok etken bulunmaktadır. Tıpkı obezitede olduğu gibi, insan sağlığına zararlı bir beslenme tarzı ve hareketsiz yaşam tarzı, diyabete sebep olabilmektedir. Bunların yanında kişinin hayatındaki stres faktörünün fazlalığı da kişide diyabet görülmesini tetikleyebilmektedir. Günlük yaşam etkileri çok fazla olsa da, diyabet hastalığının bir sebebi de genetiktir. Ebeveynlerde diyabet bulunması, kişide diyabet hastalığının görülebileceğine bir işarettir.
Kalp Hastalıkları
Kalp hastalıkları tüm dünyada olduğu gibi Amerika’da da en önde gelen hastalıklardandır. Yapılan istatistik çalışmalarına göre Amerika’da her 36 saniyede 1 kişi kardiyovasküler hastalıklar sebebiyle yaşamını yitirmektedir. Yani bunun anlamı şudur: Amerika’da her 4 ölümden 1’i kalp hastalığı sebeplidir.
Kalp hastalıklarının ortaya çıkmasında birçok etken olsa da bunların başlıcaları obezite, sağlıksız beslenme, diyabet hastalığı, kişinin yaşamındaki yüksek stres, alkol ve sigara bağımlılığı, çevresel faktörler, fiziksel aktivite yetersizliği ve tabi ki yaşlılıktır. Bunlarla beraber Amerika’da artan obezite sebebiyle kalp hastalığına yakalanma oranı oldukça yüksektir. Amerika’nın 2020 raporlarına göre kalp hastalıkları yüzdesi de 2019 yılına göre %5 oranında artış göstermiştir. Bu artış gösteriyor ki, Amerika’da görülme oranı artan diğer hastalıklara bağlantılı olarak kalp rahatsızlıkları da ciddi oranda yükselmiştir. Kalp hastalıklarının fazla olduğu Amerika’da, buna bağlı olarak kalp krizi yaşama seviyesi de oldukça yüksektir.
Akciğer Hastalıkları
Amerika’da özellikle en yüksek yüzde olarak West Virginia’da görülen akciğer hastalıkları, Amerika’da yaygın görülen hastalıklardan biridir. Çevresel faktörlere göre ortaya çıkan akciğer rahatsızlıklarından özellikle Amerika’nın yetişkinleri muzdariptir. Yaklaşık 15 milyon yetişkinde, toplamda neredeyse 37 milyon Amerikalıda görülen bu hastalıklar, sigara ve alkol kullanımı, ya da günlük yaşantıda sigara bakımından pasif içicilik, yaşam stresi, hava kirliliği, gibi faktörler sebebiyle ortaya çıkar. Bunun yanında grip gibi hastalıkların şiddetli olanları da akciğerlere kalıcı hasarlar verebilmektedirler ve akciğer hastalıklarına sebep olabilmektedirler. Özellikle 2019 dan bu yana tüm dünyayı etkisi altına alan Covid19, akciğer hastalıklarının ciddi oranda artmasına neden olmuş, son 3 yılda akciğer hastalığı oranları Amerika’da gözle görülür bir şekilde artmıştır.
Alzheimer
Nörolojik hastalıklardan olan ve neyin sebep olduğu tam olarak bilinemeyen Alzheimer, Amerika’da yaygın olan bir başka hastalıktır. Şuan bilinen hiçbir tedavisi olmasa da, bazı tedaviler ile ilerlemesi durdurabilmektedir. Ruh hali değişiklikleri, yediklerini unutma, yakın çevreyi tanımama gibi semptomlar görülmektedir. Her yaştan, totalde 6 milyondan fazla Amerikalı bu hastalığa sahiptirler. Bu sayının %72 si 70 yaş ve üzeridir. Yani Alzheimer yaşlılarda yaygın olarak görülse de, diğer yaş gruplarında da görülme ihtimali yüksektir. Araştırmacılar tarafından, 2060 yılına kadar bu sayının çevresel faktörlere bağlı olarak artacağı düşünülmektedir. Amerika’nın en fazla Alzheimer hastasına sahip eyaleti Alaska’dır.
Kanser Hastalıkları
Yaşın kesinlikle öneminin olmadığı ölümcül hastalık, kanser hastalığının en yaygın görülen 5. ülkesi Amerika’dır. Telefon kullanımı gibi teknolojik sebepler kanser sebebi olarak söylense de bu sadece bir söylentidir. Kanserin oluşma sebeplerinin en başında kesinlikle stres gelmektedir. Bunu kanıtlayan herhangi bir çalışma bulunmamaktadır. Bu listeyi sigara ve alkol kullanımı, beslenme alışkanlıkları, obezite ve genetik faktörler izlemektedir. Amerika’da en yaygın olarak görülen kanser göğüs kanseridir ve kadınlarda görülmektedir. İkinci sırada prostat kanseri ve sonrasında akciğer kanseri bulunmaktadır. Güneş kaynaklı cilt kanseri de yaygın olarak görülen kanserlerden biridir. Kanser hastalığının tedavisi olsa da, Amerika’da en fazla ölüme sebep olan hastalıklardan biri yine de kanserdir.
Böbrek Hastalıkları
Çalışmalar gösteriyor ki, Amerika’da her 3 yetişkinden 1’i böbrek hastalığı riski taşımaktadır. Kadınlarda erkeklere göre daha yaygın olan bu hastalıklar, Amerika’da ölüme sebep olan yaygın hastalıklardandır. Diyabet ve kalp hastalıkları, böbrek rahatsızlıklarının başlıca sebeplerinden ikisidir. Ayrıca günlük yaşantıda vücudun ihtiyacı olan su miktarını tamamlamamak ve yiyecekleri fazla tuzlu tüketmek de böbrek hastalıklarına neden olup, kişiyi böbrek yetmezliğine kadar sürükleyebilir. Bunlara dayanarak beslenme düzeninin de böbrek rahatsızlıklarına neden olduğunu söylemek çok da yanlış olmayacaktır. Ek olarak, uyku problemleri de böbrek rahatsızlıklarının baş nedenlerindendir.
Mental Hastalıklar
Amerika’da her yaştan insan mental rahatsızlıkları günlük yaşamında deneyimlemektedirler. Her 25 kişiden 1’i bipolarlık, şizofreni ya da depresyon gibi ciddi psikolojik rahatsızlıklara sahiptir. Bu hastalıklar madde kullanımı ve anksiyete bozukluğuna bağlı olarak ortaya çıkmaktadırlar. Şuanda neredeyse 10 milyon Amerikalı ciddi bir zihinsel problem ile boğuşmaktadır. Stresli bir ortamda yaşamak ya da stresli bir iş hayatına sahip olmak, kişilerin yoksulluk durumu veya yakın çevrede istismara maruz kalmak, çocukluk travmaları gibi etmenler mental rahatsızlığa sahip olma riskini arttırmaktadır. Genetik faktörler ve pesimistik düşünceler, yeterli uyumama ve beslenmeme gibi günlük yaşama bağlı alışkanlıklar da tetiklemektedir. Yine, Amerikalıların en fazla sahip olduğu obezite de mental rahatsızlık oranını arttırmaktadır.
Valley Fever Hastalığı
Valley Fever ya da vadi humması vücuda akciğerler aracılığı ile giren bir mantarın sebep olduğu hastalıktır. Topraktaki mantar küflerinin havaya karışması ve kişinin solumasıyla bu hastalık kendini göstermektedir. Normal şartlarda grip gibi geçirilen bu hastalık, bağışıklık sistemi güçsüz olan bireylerde ölümcül olabilmektedir.
Yukarıda bahsettiğimiz hastalıklara bakılarak şu açıkça söylenebilir ki, Amerika’da şuanda sahip olunan birçok hastalık günlük yaşamdaki alışkanlıkların bir getirisidir ve özellikle obezite sorunu neredeyse her hastalığın sebebi niteliğindedir.
Bu tarz konularda daha fazla bilgi edinmek için buraya tıklayıp yazılarımıza göz atabilirsiniz.
#valleyfever #kalphastalıkları #memekanseri #böbrekrahatsızlıkları #akciğerhastalıkları #mentalrahatsızlıklar #alzheimer #diyabet #Obezite #amerikadaensıkgörülenhastalıklar