Adını Tarihe Yazdıran 9 Ünlü İsim
İnsanlığın bilinen tarihinden itibaren birçok önemli ünlü isim yaşamıştır. Bu isimlerin kimisi bıraktığı eserlerle, icatlarla ya da insanlara olan etkisiyle kimisi de insanların onlara duyduğu öfke, nefret gibi duygularla anılmaktadır veya anılacaktır. 19. ve 20. yüzyıllar ise hem dünya hem de Amerika Birleşik Devletleri için oldukça ilginç yıllar olmuştur. Sanayi Devrimi ile birlikte başlayan endüstriyel gelişmelere, bilimsel gelişmelere ve beşeri bilimlerin gelişmesine bu yıllarda öncülük eden ülke ise şüphesiz ABD’dir. Bu nedenle günümüzde de en çok tanınan ve toplumu etkileyen insanların çoğunluğu Amerikalıdır. Bugünkü yazımızda Amerika tarihine ve aynı zamanda da dünya tarihine damga vurmuş ve hala adından söz ettiren ünlüleri tanıyacağız.
1.Rosa Parks
Irkçılık, yüz yıllardan beri devam eden toplumsal bir sorundur. 21. yüzyılda olmamıza rağmen maalesef ırk kökenli şiddet günümüzde de hala devam ediyor. Sosyal medya veya diğer haber kaynakları üzerinden ırkçılığa dair görseller neredeyse her gün paylaşılıyor. Ancak 20. yüzyılın ortalarındaki Amerika’da ırkçı davranışlar hiç olmadığı kadar fazlaydı. Öyle ki ten renklerinden ötürü insanlar otobüse binemiyor, binseler bile oturmalarına izin verilmiyordu. Sadece tenleri diğerlerine göre daha koyu diye beyazlarla aynı otellerde kalamıyor, aynı restoranda yemek yiyemiyor ve aynı mağazadan alışveriş bile yapamıyorlardı.
Böyle bir Amerika’da Rosa Parks adında siyahi bir kadın bu düzene başkaldırdı. Rosa, bir gün otobüste seyahat ederken beyazlar için ayrılan kısımda yer bulamayınca Rosa’dan ona yer vermesini istedi. Bunu kabul etmeyen Rosa tutuklandı ve hapse girdi. Bu olaydan sonra Afro-Amerikalılar bir yıldan daha uzun bir süre otobüslere binmediler ve tepkilerini bu şekilde gösterdiler. Eylemlerin sonunda ABD Federal Mahkemesi, otobüslerdeki uygulamayı yasakladı. Irkçılığa karşı direnişte bir sembol haline geldi ve 1996 ve 1999 yıllarında Time dergisi ve ABD Başkanlığı tarafından ödüllendirildi.
2.Martin Luther King
Rosa Parks’tan sonra ırkçılığa karşı çıkan sesler daha da yükseldi. Bu hareketin önderi ise Martin Luther King oldu. Ülke genelinde yürüyüşler düzenledi, konuşmalar yaptı. Özellikle ırkçılığın yaygın olduğu Güney eyaletlerden Kuzey eyaletlere ve büyük şehirlere toplu yürüyüşler düzenledi. Bu yürüyüşlerden en ünlüsü ise ‘I have a dream’ adlı konuşmanın yapıldığı Washington yürüyüşüdür. Amerika’da 60’lı yıllar King’in ırkçılık karşıtı yürüyüşleri ve konuşmaları ile geçmiştir. Bu tutumundan dolayı King 1964 yılında Nobel Ödülü’ne layık görüldü. Aynı yıl çıkarılmasında büyük rolü olan yasa ile Amerika’da ırk ayrımcılığı yasaklandı. Ancak konuşma yapmak için gittiği Tennesse eyaletinde suikaste uğrayarak hayatını kaybetti. 1986 yılından beri her yıl Ocak ayının 3.pazartesi günü Martin Luther King anılmaktadır.
3.Maya Angelou
Günümüzde birçok ülkede olduğu gibi Amerika’da da kadınlara karşı yapılan ayrımcılık devam etmektedir. Kadınlar ve onların hakları birçok aktivist veya kurum/dernek tarafından korunmaya çalışılmaktadır. Maya Angelou ise kadın hakları savunucularının belki de en önemlilerinden biridir. Yaptığı birçok enteresan meslekten sonra yazar ve şairlik yapmaya başladı. Sivil hakları konusunda Martin Luther King ve Malcolm X ile beraber çalışmalar yürüttü. Yazdığı kitaplarda, şiirlerde ve oyunlarda insan haklarından bahsetti. Kendi gençliğinde yaşadığı zorlukları otobiyografilerinde okurlarıyla paylaştı. Yaşamı boyunca insan hakları konusunda oldukça üretken olan Maya, 2011 yılında dönemin başkanı Barack Obama tarafından ABD Başkanlık ödülüyle onurlandırıldı.
4.Opray Winfrey
Son yıllarda insanları etkilemek ve onlarda iz bırakmak için etkili yöntemlerden biri kuşkusuz televizyondur. Neredeyse her evde bulunması sayesinde, insanlara ulaşmak artık çok daha kolaydır. Amerikan televizyon tarihinin en başarılı ismi Oprah Winfrey de bu yolu kullanarak yıllardır onu izleyenlerle iletişim halindedir. Sunduğu program olan “The Oprah Winfrey Show” ile en çok izlenen sanatçılardan biridir. Bazı dergi ve televizyonlara göre dünyanın “en güçlü” ve “en etkili” kadınıdır. Programlarına çıkardığı insanlarla bir anlamda psikolojik terapi yapmaktadır. Televizyonculuğun yanı sıra oyunculuk, yapımcılık ve yazarlık da yapmaktadır. Aynı zamanda bir hayırsever olan Oprah, kurmuş olduğu Oprah’s Angel Network (Oprah Melek Ağı) ile yardıma muhtaç insanlara, topladığı bağışlarla yardımcı olmaktadır.
5.Elon Musk
İnsanlar bazen kurduğunuz hayalleri küçümseyebilir. Sizinle alay edebilir ve size yapamayacağınızı söyleyebilir. Ancak gerçekten hayallerinizi gerçekleştirmek istiyorsanız başkalarını dinlememeli ve hayallerinize odaklanmalısınız. Çünkü günümüzün zengin ve başarılı insanlarından olan Elon Musk da aynen öyle yaptı ve sadece hayallerine odaklandı. Kimsenin söylediklerine kulak asmadı. Günümüzde bile imkânsız denilenleri yapmasına rağmen hala hayalleri ile dalga geçilen biridir.
Küçüklüğünden beri teknolojiye ilgisi olan biriydi. Silikon Vadisi’nde yaptığı staj ile kendini daha da geliştirdi. Stanford Üniversitesi’nden doktora kabulü alsa da doktorayı bıraktı ve bir internet girişimi kurmaya karar verdi. Zip2, X.com ve PayPal gibi girişimlerini oldukça yüksek fiyatlara satarak asıl hedefi olan SpaceX firmasını 2002 yılında kurdu. SpaceX, roket teknolojisine odaklanmış bir firmadır. Ürettikleri çok kez kullanılabilir roketler ile sektörde önemli bir pay sahibi oldular. Ancak Musk’ın amacı sadece roket veya uzay aracı üretmek değil Mars’a gitmektir.
Mars’ta bir insan kolonisi kurmayı hedefleyen Elon Musk 10 ile 20 yıl arasında bu hedefini gerçekleştirebileceğini söylemektedir. Diğer bir girişimi olan Tesla Motors ile elektrikli araç piyasasında bir dev haline gelmiştir. SolarCity firması ile güneş enerjisine, Neuralink ile de insan beyni üzerine çalışmalara yönelmiştir. Şu an dünyanın en zengin 2. insanı konumunda olan Musk aynı zaman büyük bir hayırseverdir.
6.Steve Jobs
Dünyada devrimler her zaman siyasi veya askeri olarak yapılmaz. Steve Jobs tasarladığı bilgisayarlar ile zaten bir devrim gerçekleştirmişti. Ancak tanıttığı ilk iPhone ile mobil iletişim sektöründe yeni bir çağ açtı. iPhone ilk akıllı telefon veya ilk dokunmatik telefon olmayabilirdi ancak onu özel kılan bir araya getirilen teknolojilerin bu kadar kusursuz çalışmasıydı. İşte tam da bu yüzden ilk iPhone bir devrimdi.
Steve Jobs, ortakları ile kurduğu Apple firması ile bilgisayar dünyasında da bir devrim yaratmıştı. Ancak bir süre sonra Jobs, kendi şirketinden atıldı. Sonrasında ise günümüzün en büyük animasyon şirketlerinden olan Pixar firmasını kurdu. Bu sırada batmanın eşiğine gelen Apple, CEO olarak Steve Jobs ile anlaştı. Bu tarihten sonra Apple için hiçbir şey eskisi gibi olmadı. Tanıtılan her ürün neredeyse bir devrim yaratıyordu. Sadece ürünler değil, kullanıcılar için oluşturulan ortamlar da çok beğeniliyordu. Steve Jobs tarafından bugünkü haline gelen Apple ise bugün dünyanın en zengin firmalarından biridir.
7.Nikola Tesla
Genelde uçuk kaçık fikirleri ve hayalleri olan insanlar toplum tarafından dışlanırlar çünkü yaşadıkları toplum onları anlamaz. Nikola Tesla da çağının çok ötesinde biriydi. Yaşadığı yıllarda kablo ile elektrik iletimi bile yeni yeni yayılmaya başlarken Tesla uzaktan kumanda edilebilen cihazlar geliştirmeye çalışıyordu.
Elektrik zengin insanların kullanabildiği bir şey iken Tesla tüm dünyaya ücretsiz elektrik dağıtmaktan bahsediyordu. Ancak bunlardan önce o zamanların devi Edison ile çalışan Tesla, çalıştığı diğer laboratuvarlarda alternatif akımı(AC) keşfedip patentini alarak diğer firmalarla çalışarak çok para kazandı. Alternatif akımı Edison’a da öneren Tesla, patronunu çok kızdırmıştı ve işten ayrılmak zorunda kalmıştı. Yine de sahip olduğu patent ile icatlar geliştirmeye devam etti. Bu sıralarda sergilemek üzere kablosuz kumandalı bir tekne inşa etti. Tesla, bu sergiler ve diğer şovlarıyla halkın dikkatini çekiyordu.
Kendi tasarımı olan kablosuz olarak iletişim ve güç iletimi sağlayan Wardenclyffe Kulesi projesine başladı. Ancak o dönemki finansörleri bu projenin onların işlerine zarar vereceğini anlayıp Tesla’ya yaptıkları para desteğini kestiler. Böylelikle kule hiçbir zaman tamamlanamadı. Kalan parasını diğer icatlarına ayıran Nikola Tesla faturalarını bile ödeyemez olmuştu. Sefaletin getirdiği hastalıklar neticesinde New York’ta bir otel odasında hayatını kaybetmiştir. Anlatmakla bitmeyecek olan icatları ve yaşamı hayatın adil olmadığının ne yazık ki bir göstergesidir.
8.Kobe Bryant
Amerikan spor tarihinde adından söz ettiren hatta adından söz ettirmekle kalmayıp adını altın harflerle yazdırmış olan isimler vardır. Bunlardan Muhammed Ali, Michael Jordan, Serena Williams ve Michael Phelps gibi pek çok başarılı ismi sayabiliriz. Birçok sporcu farklı alanlarda olmak üzere isimlerini unutulmazlar listesine başarılı kariyerleri sayesinde eklemişlerdir. Bu sporcular aynı zamanda kariyer başarılarıyla değil kişilikleri ile de insanlara ilham olmuştur.
İşte o sporculardan biri hem kariyeri ile hem karakteri ile hem de trajik ölümü ile onu izleyen veya izlemeyen, seven veya sevmeyen herkesi derinden etkilemiştir. İşte o ünlü basketbolcu Kobe Bryant’tır. Çok sevdiği basketbolu 2016 yılında bıraktığında NBA ve basketbol tarihinin en iyi üç basketbolcusu arasında, kimileri içinse en iyisi olarak gösteriliyordu. Babasının da basketbolcu olması sebebiyle bu oyuna her zaman bir sevgisi vardı. Bu sevgiyi emekli olurken paylaştığı mektupta da dile getirmişti. Babasının transferinden dolayı taşındıkları İtalya’da basketbola başladı. Amerika’ya geri taşındıklarında NBA’ye adım atmadan bir önceki adımı olan lisenin basketbol takımına girdi. Lisedeki başarısıyla NBA takımlarının dikkatini çekmişti.
Liseden mezun olduktan sonra birçok ünlü kolejden teklifler aldı ancak o NBA’ye gitmeyi tercih etti. Onu farklı kılansa bu değildi. Sonraki yıllarında efsaneleşeceği Lakers’ta göstereceği performanslardı. Hırsı, azmi ve istekliliği onu iyi bir oyuncudan çok daha fazlası yapıyordu. Kırdığı birçok rekor, kazandığı şampiyonluklar ve daha bunu gibi başarılarla dolu bir kariyer yaratmıştı. Emeklilik maçı da tıpkı kariyeri gibi unutulmazdı. Ancak trajik bir helikopter kazasında kızı Gianna ile birlikte vefat ettiler. Vefat haberinden sonra tüm dünya yasa boğuldu ve onun bir sporcudan çok daha fazlası olduğu daha da iyi anlaşıldı.
9.Theodore Roosevelt
Amerika tarihine damga vuran bir diğer isimse aynı zamanda Amerika Başkanlığı da yapmış olan Theodore Roosevelt’tir. Kozmopolit bir mahallede dünyaya gelen “Teddy”, gençliğinden itibaren spor, tarih ve askeri konulara ilgiliydi. Başkanlığı süresince askeri, siyasi ve toplumsal alanda birçok çalışma yapmıştır. Örneğin Amerika’nın Batı ve Doğu sahillerini kısa bir yoldan bağlamak için Panama Kanalı’nı 1903 yılında yaptırmıştır.
Amerika genelinde kırsal alanlara da büyük hizmetler yaptı ve buralarda büyük üretim tesisleri kurdurttu. Amerikan donanmasını revize ederek dünyanın en büyük donanması haline getirdi. Toplumsal olarak da ırk ayrımlarıyla mücadele etti. Siyahi Amerikalılara medeni hakların verilmesi için çaba sarf etti. ABD’ye hizmetlerinden dolayı unutulmadı ve Rushmore Dağı’na diğer üç başkan (Washington, Jefferson, Lincoln) ile birlikte büstü yapılmıştır.
Bu tarz konularda daha fazla bilgi edinmek için buraya tıklayıp yazılarımıza göz atabilirsiniz.